بیوگرافی عباس مهرپویا

عباس مهرپویا (۶ تیر ۱۳۰۶ تهران - ۴ خرداد ۱۳۷۱ تهران) خواننده، مبتکر موسیقی تلفیقی، نوازنده، آهنگ ساز، تنظیم کننده، جهانگرد و دکوراتور ایرانی است.عباس مهرپویا درششم تیرماه ۱۳۰۶ در محله عین الدوله تهران، درخانواده‌ای تهرانی الاصل به دنیا آمد، پدرش غلامحسین مهرپویا سرهنگ ارتش و مادرش عفت رفیعی بود.در دوران نوجوانی علاقه بسیاری به هنر، خصوصاً موسیقی و هنرهای دستی داشت، مهرپویا ابتدا قدم در عالم موسیقی گذاشت و با فراگیری ساز عود کار خود را آغاز کرد. عود را نزد نوازنده عرب تبار به نام احمد علی شروع کرده وبه سرعت با توجه به علاقه واستعداد ذاتی اش، درنواختن این ساز مهارتی خاص پیدا نمود و درنمایش‌های پیش پرده خوانی معروفی که در دهه ۲۰ درتهران مرسوم بود، بازی می‌کرد و در حین اجرا ساز عود نیز می‌نواخت.در سال ۱۳۳۱ توسط دوستانش در جامعه باربد به سینمای آن روز دعوت شد و در فیلم دزد عشق به عنوان بازیگر و همچنین آهنگساز موسیقی متن فیلم همکاری نمود، او پس از بازی در این فیلم توسط حسین مدنی از نخستین فیلم‌سازان تاریخ سینمای ایران دعوت شد تا برای اولین فیلم سینمایی‌اش به نام جدال با شیطان، ساخت و اجرای موسیقی متن آنرا بر عهده گیرد.در قدم بعدی مهرپویا یادگیری گیتار را نزد استادی ایتالیایی به نام ارماندو شروع کرد وبعد از مدتی، پس از آشنایی با گیتارنواز بزرگ آلمانی به نام اروین موره در تهران نواختن گیتار را به طور حرفه‌ای نزد او ادامه داد، و توانست جزو بهترین گروه‌های موسیقی پاپ آن سالها گردد.او نخستین کار جدی‌اش در این زمینه را در سال ۱۳۳۶ با اجرای قطعه‌ای به نام کلبه سرخ پوستان و معرفی گیتار برقی در یکی از انجمن‌های هنری تهران شروع کرد. مهرپویا و گروه ۳ م جزو اولین گروه‌هایی محسوب می‌شد که برای اولین بار در ایران به اجرای موسیقی پاپ با گیتار برقی پرداختند.مهرپویا به همراه نواختن ساز گاهی زمزمه‌هایی درعالم تنهایی خود داشت، که به تدریج او را علاقه‌مند به اجرا و خوانندگی کرد، صدای او از جنس باس - باریتون بود که با توجه به محدود بودن این نوع جنس صدا در بین خوانندگان آن دوره از جایگاه ویژه‌ای در موسیقی ایران برخوردار بود، و خیلی زود مورد توجه و تشویق گروهی و بالطبع مورد انتقاد گروهی دیگر قرار گرفت، اما او به راهش ادامه داد و از این تشویق‌ها و انتقادات برای بهتر شدن کارهایش بهره برد.در آن دوران ترانه‌ای را با بهره‌گیری از سبک خاص خود، به همراه شعری از شاعر نام آشنای آن دوره مهدی حمیدی شیرازی به نام مرگ قو اجرا کرد و به بازار عرضه نمود، که با استقبال فراوانی روبرو شد، و این قطعه باب تازه‌ای را در موسیقی پاپ ایران باز کرد.مهرپویا بعدها به هندوستان سفر کرد، و در جهت آشنایی با موسیقی آن کشور و یادگیری ساز سیتار که تا آن زمان یک ساز هندی محسوب می‌شد، مدت‌ها تحت آموزش اساتید مختلف و نیز مشاوره و راهنمایی سیتار نواز نام آشنای هندی راوی شانکار قرارگرفت، و این ساز را به طور کامل آموخت.مهرپویا در بازگشت به ایران این ساز ایرانی الاصل را که بر طبق مدارک تاریخی توسط امیرخسرو دهلوی از ایران به هند برده شده (و کم‌کم از موسیقی ایرانی خارج) شده بود، بار دیگر وارد موسیقی ایران کرد، که موفقیت‌های زیادی را در این زمینه کسب کرد.در ادامه راه خوانندگی اش همواره می‌کوشید تا با بهره‌گیری از دستاوردهای سفرهایش به دیگر کشورها و آشنایی با فرهنگ و موسیقی آنها آهنگ‌هایی را با سبکی خاص و نو بسازد، مهرپویا از دهه ۴۰ به بعد آهنگ‌های بسیار متفاوتی را با نوای ساز سیتار با صدا و سبک خاص خویش ارایه کرد، او در زمان خود تنها نوازنده چیره‌دست سیتار درایران بود و با تسلطی که بر آن داشت، کوشید که نوای این ساز را با نوای سازهای دیگر تلفیق ساخته وملودی‌های تازه‌ای را خلق نماید، و از آن به عنوان کوکتل موسیقی یا موسیقی تلفیقی یاد می‌شود، که مهرپویا از پیشگامان آن در ایران بود.همچنین او ترانه‌هایی را با الهام از طبیعت ساخت به عنوان مثال: ترانه قایقرانان با الهام از صدای واقعی امواج دریا و پارو است، و یا نسیمِ عشق (باد وحشی) که با وزش طبیعی باد همراه است؛ که بسیار مورد توجه طرفدارانش بود.مهرپویا اکثر ملودی‌های ترانه‌هایی راکه اجرا کرده خود ساخته است و از کلام شعرایی چون: تورج نگهبان ،پرویز وکیلی، داریوش روشن ،وحید ادیبی، کریم فکور ،فریبرز امیر ابراهیمی، معینی کرمانشاهی ،نواب صفا، بیژن ترقی، شهیارقنبری و … استفاده کرد.او با آوایی اندوهناک به همراهی نغمه‌های غمناک سازش، گویی درد هزاران‌سال تنهایی و بی‌کسی را روایت‌می‌کرد.در سال ۱۳۴۰ دفتر کار خود را با عنوان دکوراسیون موزیک مهرپویا در سه راه شاه بنا کرد، که علاوه بر بخش موسیقی که برای آموزش سازهایی از جمله: گیتار، سیتار، عود و همچنین آموزش آواز به هنرجویان در نظر گرفته بود، قسمتی دیگر را به حرفه دکوراسیون و هنرهای دستی اش اختصاص داده بود.او به دلیل یکنواختی موسیقی پاپ ایرانی، و علاقه به موزیک و فرهنگ‌های دیگر کشورها سفرهایی را به منظور گردآوری اطلاعات جدید و جامع در زمینه‌های موسیقی و هنر ملل مختلف آغاز کرد.به کشورهایی چون مصر، بلژیک و کشور هندوستان سفر کرد او بعداز ماه‌ها زندگی درهند وآموختن ساز سیتار در نزد بزرگان آن دیار، و آشنایی با فرهنگ و آداب رسوم خاص وگوناگونِ این کشور پهناور و شگفت‌انگیز با دستی پر از مطالب جالب و تصاویر به ایران بازگشت.ازجمله این مطالب، آشنایی با رقص سنتی ومذهبی (کاتاک) و ملاقات و مصاحبه با هنرپیشه ورقصنده معروف هندی ویجنتی مالا دراین رشته بود.سپس سفرهایش را به کشورهای دیگری ازجمله: آفریقا ،ژاپن ،چین، آمریکا ،جزایر هاوایی، جزایر ساموا در فیجی، پرتغال، جزایر سلیمان، اسپانیا و تهیه گزارشهایی از بومیان آفریقایی، سرخ پوستان وغیره ادامه داد. او ضمن اینکه از هر سرزمینی که دیدن می‌کرد، به ایده‌هایی نو و تازه برای کارهای هنری خود، به خصوص در زمینه موسیقی و کارهای دستی، دست پیدا می‌کرد؛ و تعدادی از مطالب تهیه شده و عکس‌ها به صورت مقاله در بسیاری از مجلات آن روزها به چاپ رسیده است.مهرپویا علاوه بر موسیقی ازسالهای نوجوانی به هنرهای دستی و دکوراسیون بسیار علاقه‌مند و همواره درپی خلق و ساخت کارهای نو و تازه بود. اولین نمایش خلاقیت اش را درساخت کلبه سرخ پوستان بومی آمریکا در تهران در معرض دید همگان گذاشت، که درآن سالها با استقبال ویژه‌ای روبرو شد. درهمین راستا بعدها کلبه ژاپنی را که نشانگر فرهنگ سرزمین کشورآفتاب تابان (اصطلاحی که درآن سالها برای کشور ژاپن عنوان می‌شد) بود، را به نمایش گذاشت وازطرف سفارتخانه مربوطه مورد تحسین و تشویق قرارگرفت.اولین کارهای دستی اش را با سنگ‌های رودخانه و با تزیین آنها برروی گلدانها وظروف شروع کرد، او برای این کار ساعت‌های اولیه طلوع خورشید، به کنار رودخانه‌ها می‌رفت وسنگ‌ها را دراندازه‌های مختلف جمع‌آوری کرده وبه کارگاه کوچکی که درمنزل داشت منتقل می‌کرد، و با چسباندن آنها به گلدانها وظروف سفالین کارهای زیبایی خلق می‌کرد، درهمین زمینه یک سری کارهای دستی با چوب درختان انگور بوجود آورد که امروزه هم ازاین نوع کار در تزیین گل‌ها در گلفروشی‌ها استفاده می‌شود.مهرپویا بعدها برای کارها و هنرهای دستی خود، کارگاه بزرگتری درست نمود، و کار با چوب وفلز را باهماهنگی زیبایی همراه ساخت، و کارهای دستی خود را با آرم (Mehrpouya) دربازار صنایع دستی وارد کرد.ازدیگر کارهای مهرپویا در این زمینه می‌توان به نمایش شوی لباس، کیف و کفش که با بهره‌گیری از برگ‌های زرد و قرمز پاییزی درختان بوداشاره کرد.مهرپویا درسالهای دهه ۵۰ با همکاری همسرش فهیمه مهرپویا نمایشگاهی از صدف و چوب‌های دریایی و بطور کلی از پس آوردهای امواج دریا، ترتیب داد که شروع این نمایشگاه با افتتاح گالری مهرپویا در سال ۱۳۵۵ و با حضورجمع کثیری از هنرمندان و صاحب نظران همراه بود، همچنین مجلات آن روز تهران هر کدام صفحاتی را به کارهای این نمایشگاه اختصاص داده بودند، او درِ این نمایشگاه را به روی عموم باز گذاشت، و تا سالهای بعداز انقلاب هم بازدید ازاین مجموعه و گالری مهرپویا به صورت رایگان ادامه داشت.مهرپویا به عنوان دکوراتوری موفق، در طراحی، تزیین و دکوراسیون داخلی بسیاری از مکانها و جشن‌های مطرح در زمان خود همکاری داشت. هنوز هم فضاهایی در تهران موجود است که از طراحی و هنر او بر جای مانده.مهرپویا در آبان ۱۳۵۷ با هنرجوی کلاس گیتارش دوشیزه فهیمه ملک ازدواج کرد، که حاصل این پیوند فرزند پسریست با نام خودش عباس مهرپویا که در سال ۱۳۶۰ در تهران به دنیا آمدت.سرانجام مهرپویا در ۴ خرداد ۱۳۷۱ در سن ۶۴ سالگی بر اثر ابتلا به سرطان، پس از تحمل دو سال بیماری درگذشت. پیکر او در امامزاده عبدالله شهرری با حضور جمعی از هنرمندان و دوستدارانش به خاک سپرده شد. آلبومها:از مهرپویا در مجموع چهار آلبوم به صورت کاست منتشر شده است؛ سه آلبوم با جمع‌آوری تک آهنگ‌هایی که در گذشته به روی صفحه گرامافون ارائه شده بود، را در سال ۱۳۵۵ از شرکت کاسپین در ایران نشر شده، و همچنین یک آلبوم «موزیک بدون کلام» در همان سالها از او منتشر و به بازار عرضه شده است؛مرگ قو- قایقران-قبیله لیلی- موزیک بدون کلام تک آهنگها:پرستاری-لالایی-تشنه محبت (چا چا)-تو بمانی و من-تو کجایی-رقص گلها-صحرا-سرگردان (اجرا در رادیو)-دلم گرفته همچو ابر-مروارید شوم-برگ ریزان-باور کن -موزیک سولانزارا-موزیک مهاراجا دانس-موزیک سول راگا-موزیک جامبو آفریقا-موزیک کاتانگا آهنگسازی فیلم:دزد عشق۱۳۳۱آهنگساز و بازیگر-جدال با شیطان۱۳۳۲آهنگساز-بایسیکل ران۱۳۶۷نوازنده سیتار